Zwerchfell

Kóždy dirigent chóra skedźbnja swojich spěwarjow přeco zaso na prawe dychanje z pomocu tak mjenowaneho „Zwerchfella“. Kak tomu serbsce prajimy? W dwuzwjazkowym němsko-hornjoserbskim słowniku namakamy hnydom tři móžne serbske wotpowědniki: prěčna sytka, přewutrobno a brónica; brónica je zdobom jako zestarjene markěrowane. Pohladnjenje do digitalneho tekstoweho korpusa hornjoserbšćiny dowoli nam wuprajenje, kotry z tutych wotpowědnikow drje najhusćišo wustupuje, a to je přewutrobno. Zakład za to je słowo wutrobno, němsce „Brustraum“. Słowo přewutrobno potajkim zwuraznja něšto, štož saha prěki přez wutrobno. Wotpowědnik prěčna sytka nasta najskerje po přikładźe pomjenowanjow za druhe organy kaž „Bauchfell“ abo „Lungenfell“, w kotrychž so jewi w serbšćinje jako wotpowědnik němskeho „-fell“ sytka, štož je pomjeńšenka słowa syć. Němske „zwerch“ měješe woznam ‚prěčny‘ a z toho nasta w serbšćinje prěčna sytka. Ale tutón wotpowědnik je jenož w někotrych słownikach zapisany. Słowo brónica – požčonka z čěšćiny – so woprawdźe wjace njewužiwa. Widźimy tuž, kak nam moderna technika pomha so rozsudźić, kotry serbski wotpowědnik móžemy za rěč přitomnosće doporučić. W našim konkretnym padźe je to cyle jasnje přewutrobno.

A. Pohončowa

temy: serbske wotpowědniki za němske słowa

klučowe słowa: substantiw

hesła: Zwerchfell, přewutrobno