Wumpjera

Znajeće wy, lubi připosłucharjo serbske pomjenowanje za chorosć kože, kotraž mjenuje so němsce powšitkownje „Ausschlag“ abo „Hautausschlag“. Słownik mjenuje tu mjez druhim słowo wuražka, potajkim ‚něšto, štož so na koži wurazy‘. Tute słowo zetkamy tež w katolskim wudaću Swjateho Pisma. Słowo zdawa so być přełožk z němskeho „Ausschlag“, móže pak tež požčonka z čěšćiny być, hdźež znaja słowo w formje „vyrážka“. W słownikach jewi so wuražka hakle wot Jakubaša sem, tola mamy w tekstowym korpusu tež zažniše přikłady za wužiwanje. W staršich słownikach pak čitamy město toho słowo wumpjera, a na tute chcu was dźensa dopomnić. Takle by tež naša wowka prajiła, a měnješe z tym wšelakore kóžne chorosće, njech běchu to jětřeška – „Pickel“, lišawa – „Flechte“ abo mojedla ekcem. Słowo wumpjera je najskerje nastało z prěnjotneje wupjery – to je něšto, štož so wot nutřka na kožu wupjerje. A podobnje kaž w słowje kupać, kotrež so we wšelakich stronach wurjekuje jako kumpać, je z wupjery nastała wumpjera. Zo je tute słowo w serbšćinje stare a zadomjene, pokazuja nimo tuteje zwukoweje wosebitosće tež wotwodźenka kaž adjektiwaj wumpjeraty abo wumpjerawy a substantiw wumpjerač jako skerje negatiwne pomjenowanje čłowjeka z wumpjeru. Lubi připosłucharjo, wězo njepřeju wam tajku wumpjeru na kožu, ale za wšě pady je tola derje, hdyž wěsće, kak to rěka.

S. Wölkowa

temy: serbske wotpowědniki za němske słowa, pochad słowow

klučowe słowa: substantiw

hesła: wumpjera, Ausschlag, Hautausschlag