Wulka woda

W Drježdźanach je w awgusće 2002 Łobjo ze swojich brjohow wustupiło a wulke płoniny powodźiło abo zalało. Kak prajimy nětko k tutej katastrofje, kiž rěka němsce „Hochwasser“, „Überschwemmung“ abo „Überflutung“. Serbšćina znaje tajke słowa kaž wulka woda, powodźenje, přepławjenje abo tež zapławjenje. Su wěste rozdźěle mjez tutymi słowami. Tak pokaza wulka woda na woznam katastrofy a wulkeho njezboža. Přisłowo praji: „Wulka woda – wulka škoda.“ Abo: „Lubosć přińdźe kaž wulka woda.“ Tamne słowa – powodźenje, přepławjenje, zapławjenje – pokazuja bóle na proces pokryća krajiny z wodu. Móžemy tu tež přidać, što je potrjechene, na přikład powodźenje abo přepławjenje polow, zapławjenje doliny někajkeje rěki. A je samo móžno, zo so tajke něšto zaměrnje wuwoła. Serbski hospodar z lěta 1886 na přikład doporuča: „Najlěpši čas k powodźenju łukow je nazyma. Wodu směš tež tehdom hišće na łuki wjesć, hdyž so sněh sypa, škódne pak počina powodźenje być, hdyž krute mrózy chodźa a dorn z lodom zamjerznje.“ Wuraz přepławjenje móžemy při tym tež w přenjesenym zmysle wužiwać: přepławjenje z informacijemi, z knihami, wobličo móže być zapławjene ze sylzami – w tutym abstraktnišim woznamje so wězo powodźenje njehodźi.

Słowna skupina wysoka woda, kotruž čitamy w nowšim času druhdy w nowinach, drje wotpowěduje po słowje němskemu „Hochwasser“, wona pak měni poprawom jenož wysoki staw wody, nic pak wustupjenje z brjohow. Jako pomjenowanje powodźenskeje katastrofy wostańmy pak radšo při wulkej wodźe.

S. Wölkowa

temy: serbske wotpowědniki za němske słowa

klučowe słowa: substantiw, kalka, němčina, přisłowo

hesła: Hochwasser, Überschwemmung, wulka woda, přepławjenje, powodźenje, zapławjenje