Rěčne kućiki

Wjelki 1

W Mužakowskej holi su zaso wjelki, tak čitamy w nowinach. Te smy w poslednim času jenož hišće ze zwěrjencow znali – w serbskej rěči wšak su wone přeco hišće chětro prezentne, znajmjeńša hdyž pohladamy do našeje frazeologije. Najznaćiše drje je přirunanje, zo je něchtó hłódny kaž wjelk, a štóž jara chcyćiwje do so tyka, tón žerje kaž wjelk. Při tym drje wjelki zawěrno wjace nježeru, hač jim to jich přiroda kaza. Ale jako mjasožračk bě wón něhdy za čłowjeka strašny njepřećel, kiž měrješe so na skót na pastwje. A strach wo wowče stadła wšak so w Mužakowskej holi tež zaso šěri. Na samsnu kajkosć wjelka jako njenasytneho mjasožračka poćahuje so dalše přirunanje, hdyž někomu dosć k jědźi njedadźa: Wón móže so hóršić, zo je to tola kaž wjelkej mucha – Němc na to praji: „Das ist für den hohlen Zahn.“ Wjelki w bliskosći žadachu sej wězo stražliwosć burskeho luda. Ironisce praješe so tuž něhdy, zo dźe něchtó wjelka přehnać abo wjelka honić, hdyž so wón z dźěłoweho městna wotsali, wězo zo by sej mału přestawku, kusk lunka popřał. Přisłowo pak nas warnuje: Wjelka honić dawa pózdni swjatok. – Štóž přewjele přestawkuje, ma dlěje dźěłać. Tele wjelkahonjenje wšak nochcemy přejara po słowje rozumić. Štóž by jeho mjenujcy woprawdźe popadnył, móhł do wulkich wuskosćow přińć, z kotrychž je ćežko wupuć namakać. Tón mjenujcy potom wjelka za wuši dźerži – tež to je w serbšćinje wobswědčeny kruty wobrot.

Wězo njejsu to zdawna wšě wjelče prajidma w serbšćinje, wo dalšich wšak móžu druhi króć hišće porěčeć.

S. Wölkowa

temy: serbske wotpowědniki za němske słowa, rěčne wobroty

klučowe słowa: wobrot, přisłowo

hesła: wjelk