Rěčne kućiki

Trjebam ja to činić abo dyrbju ja to činić?

„Trjebam ja to činić?“, wopraša so mje njedawno mój syn. Dobre prašenje! Dźeń a husćišo słyšu tutu formu, wosebje pola dźěći, ale tež pola młódšich dorosćenych. Za mnje je wužiwanje werba trjebać město praweho dyrbjeć w tutym konteksće nowy zjaw a prašam so, što za tym tči. Myslu sej, zo zwisuje wužiwanje werba trjebać město dyrbjeć z tym, zo je negowany werb njetrjebać jako modalny werb napřećiwk werba dyrbjeć: „To, štož ći praju, njetrjebaja druzy słyšeć.“ Tu bych tež negowany werb njedyrbjeć wužiwać móhła: „To, štož ći praju, njedyrbja druzy słyšeć.“ Chcu-li pak tute wuprajenje pozitiwnje zwuraznić, njesměm werb trjebać wužiwać, ale dyrbjeć, potajkim: „To, štož ći praju, dyrbja wšitcy słyšeć.“ Zo wužiwaja dźěći w tajkich kontekstach werb trjebać, hodźi drje so z tym wujasnić, zo prosće postupuja kaž pola druhich werbow: njespěwamspěwam, njewuknuwuknu a tak dale. – Hdyž wy, lubi posłucharjo, werb trjebać w podobnych sadach zasłyšiće, njetrjebaće so korektury bojeć, haj, dyrbiće na dobro serbšćiny zapřimnyć.

A. Pohončowa

temy: słowa podobne po woznamje abo formje, serbske wotpowědniki za němske słowa

klučowe słowa: werb, negacija

hesła: trjebać, dyrbjeś, müssen, sollen, brauchen