Rěčne kućiki

Talenty – talenća

W zwisku z wusyłanjom w „Satkuli“ diskutowachmy njedawno wo tym, hač ma rěkać młodźi talenća abo młode talenty. Reagowach spontanje a měnjach, zo ma rěkać, zo su to talenty a nic talenća; wšako tež žónska forma talentki njeeksistuje.

Pohladach do tołsteje zeleneje gramatiki, a tam so wony problem w zwisku z gramatiskej kategoriju wosobowosće pola muskich substantiwow wobšěrnje wopisuje. W serbšćinje su někotre přikłady, kotrež njewosobowu formu plurala tworja. Nastupa to słowa kaž čert abo duch – pluralowe formy rěkaja čerty a duchi, a nic čerća, čertojo abo duchojo. Znaty je na přikład roman Jurja Měrćinka z titulom „Hdyž čerty ćěkaja“. Tež w pomjenowanjach, kotrež so w přenjesenym zmysle za ludźi wužiwaja, so takle postupuje: Jedyn je stary zajac – ale njejsu to stari zajacojo, ale stare zajacy a tež nic chudźi rapakojo, ale chude rapaki.

Po přenjesenym woznamje drje by forma talenća prawa była, dokelž so wona w zwisku z muskimi wosobami wužiwa. Tola wužiwamy tu njewosobowu formu, kotraž bazuje na posłownym woznamje. A tak wostanu tež dale naše młode talenty a nic talenća.

J. Šołćina

temy: gramatika

klučowe słowa: substantiw, muskowosobowosć, deklinacija, nominatiw plurala, přenjeseny woznam

hesła: talent, rapak, duch, zajac, čert