Rěčne kućiki

Rěčespyt

Sym hodźinu serbšćiny w „Satkuli“ słuchała. Tam sym zajimawu interpretaciju za pomjenowanje swojeje wědomostneje discipliny słyšała – za rěčespyt. Jedyn z moderatorow měnješe, zo klinči rěčespytnik kaž „jedyn, kiž spyta rěčeć“. To je wězo tak mjenowana ludowa etymologija, ludowe rozjasnjenje pochada słowa, a zawěsće njebě tež cyle chutnje měnjene. Korjeń spyt jewi so hewak w hornjoserbšćinje we werbje spytać – „probieren, versuchen“ a we werbje spytowaćin Versuchung führen“ a wězo tež we wotwodźenkach wot njeju (na přikład pospyt, wuspytać resp. spytowar). Pomjenowanje rěčespyt pak njeje direktnje wot tuteju werbow wutworjene, ale złožuje so na čěski přikład, tam rěka to „jazykozpyt“. Tute słowo je so w serbšćinje najskerje kónc štyrcetych lět 19. lětstotka zjewiło, snano w zwisku ze załoženjom Maćicy Serbskeje: Prěni wotrjad, kiž so w jeje wobłuku wutwori, bě mjenujcy ryčespytny wotrjad. Mamy dźensa w hornjoserbšćinje hišće wjace tajkich -spytow: přirodospyt, wjedrospyt abo tež ludospyt – „Volksforschung“. Tón znajeće snano hišće z pomjenowanja předchadnika Serbskeho instituta – Instituta za serbski ludospyt.

S. Wölkowa

temy: pochad słowow, słowotwórba

klučowe słowa: substantiw, kalka, čěšćina

hesła: rěčespyt, ludospyt