Kutło
Před wěstym časom sym tu rěčała wo tym, zo so pjerizna a druhe zwěrjata před wopječenjom wukutla. Tute słowo je najskerje hornjoserbska wosebitosć, ani w delnjoserbšćinje je njeznaja. Samsne płaći tež za substantiw, wot kotrehož so naš werb wotwodźuje, mjenujcy za kutło. Etymologojo zwjetša twjerdźa, zo je tute słowo požčonka, kotraž je wzata z němskeho „Kutteln“, hačrunjež sym tež namakała pokazki na to, zo móhło wone tež słowjanskeho pochada być. Kutło je w serbšćinje dźensa hrube słowo za brjuch, zwjetša za tołsty brjuch. Štóž wjele jě, sej na přikład kutło natyka abo wutyka. Radyserb-Wjela je zapisał ze starych časow pochadźace přisłowo: „Wot našich robotow rostu knježim te wisate kutła.“ Ironisce pak warnuje přisłowo chłóšćaka: „Chceš-li luty měd lizać, budźe kutleško boleć.“ Dalši, starši woznam słowa kutło poćahuje so na organy w brjuše, zwjetša dźe wo žołdk, druhdy tež wo črjewa. Zajimawe wšak je, zo móže kutło abo kutleško tež něšto cyle hinaše rěkać, mjenujcy ,borło‘, hubjene, njerodne łožo abo hinaši kužmot: tole wobswědčatej słownikaj Pfula a Krala, a tež w serbskej literaturje namakamy na to pokazki. A runje w tutym woznamje je słowo kutło znate tež w Slepjanskim dialekće, kaž je mi to Hync Rychtaŕ w Lipsku wobswědčił.
S. Wölkowa
Themen: Herkunft der Wörter
Schlüsselwörter: Substantiv, Sprichwort