Rěčne kućiki

Hamende – hejgen – holwege

Hamende móžemy jutře kupać jěć, hejgen budźe holwege rjane a ćopłe wjedro! Tři rjane słowa z dialekta resp. wobchadneje rěče. Na prěni pohlad njespóznajemy snano hnydom jich němski pochad, dokelž su chětro změnjene. Hamende, abo druhdy tež skrótšene mende, ma woznam ‚snano‘ (němsce „etwa, vielleicht“) a pochadźa z němskeho „am Ende“. Němsku sadu „Am Ende kommt er doch noch“ móžemy do serbšćiny přełožić z: Hamende wón tola hišće přińdźe – a z tym tukanje zwuraznić. Hejgen wotpowěduje němskemu „eigen“. Tu je z woznamom trochu komplikowanišo. W němčinje ma „eigen“ prěnjotnje posesiwny woznam, zo něšto někomu słuša, ale tež, zo ma něšto wěstu kajkosć, hlej konstrukcija „der Sache eigen“. W hornjoserbšćinje znaju pak wužiwanje formy hejgen jenož we woznamje ‚pozdatnje, najskerje‘ (němsce „angeblich, anscheinend“). Třeće słowčko holwege je němske „halbwegs“. W spisownej serbšćinje by so za to móhło tak někak wužiwać. Tuž přeju wam holwege rjany dźeń!

L. Šołćic

temy: słowa podobne po woznamje abo formje, pochad słowow

klučowe słowa: němčina, adwerb, požčonka, wobchadna rěč, dialekt

hesła: hamende, mende, hejgen, holwege, am Ende, eigen, angeblich, anscheinend, etwa, vielleicht