Čuchać
„Čucham něšto, štož ty njewidźiš“ sym njedawno w nowinach čitała jako hesło zarjadowanja za slepych a mało widźacych. Předłoha bě najskerje němska: „Ich rieche etwas, was du nicht siehst“, kusk přeměnjene mjeno znateje dźěćaceje hry. Ale w serbskim přełožku něšto njetrjechi. Čuchać – móžemy tež prajić nuchać – je pomjenowanje za to, štož činimy z nosom, hdyž chcemy na přikład zwěsćić, hač něšto wonja abo smjerdźi. Čuchać móže tež psyk, hdyž pyta za slědami. Tola něšto čuchać abo nuchać – tak so serbsce njehodźi prajić. To, štož při čuchanju abo nuchanju namakamy abo pytnjemy – wóń abo smjerd – pak móžemy čuć. „Čujachmy wóń rěznikow a konditorow“, pisa Jurij Koch; Marja Młynkowa pak: „wšitcy čujachu smjerd wohenja“. A přisłowo škrěje toho, kiž druhich pjerdźenja dla winuje: „Štóž čuje, tón duje“. Słowjeso čuć pak w serbšćinje njeje rezerwowane jenož za to, štož móžemy wučuchać z nosom, ale čuć móžemy tež z druhimi zmysłami, płaći to na přikład za dótkanje (čuju majkanje) – tu wotpowěduje w němčinje najbóle „spüren“ – abo emocije (čuju radosć) – w němčinje skerje „fühlen“. A tuž móžemy z našim serbskim Kamjenskim nosom čuchać a nuchać, móžemy něšto wobčuchać abo wobnuchać, při tym snano něšto wučuchamy, tole pak potom na kóncu čujemy. A naše hesło měło tuž rěkać: Čuju něšto, štož ty njewidźiš.
S. Wölkowa
Themen: Sinnverwandte und ähnliche Wörter
Schlüsselwörter: Verb, Sprichwort