Sprachecken

Bettwäsche

Hačrunjež sće runje hakle stanyli, chcu so dźensa w rěčnym kućiku hišće raz k łožam a w nich wužiwanym rekwizitam wróćić. Zo njebychu so naše łoža poněčim do smjerdźatych borłow přewobroćili, wužiwamy z přičin hygieny to, štož rěka němsce „Bettwäsche“. Serbsce prajimy za to najlěpje poćehnjenja. Tute słowo je wočiwidnje wotwodźene wot werba poćahnyć a wone je znate po cyłej Hornjej Łužicy. We Wojerowskich kónčinach wšak znaja, kaž su naprašowanja za rěčny atlas pokazali, wuraz nawlečenje, to štož so na łoža nawleče. Podobne słowo ma delnjoserbšćina, tam praja mjenujcy „nawlacenje“. W słownikomaj Krala a Rězaka mjenuje so kombinacija wobeju słowow powlečenje – tele słowo pak druhdźe hišće namakała njejsym. Dalša móžnosć je wuraz łožowe šaty, to je wězo kalka, to rěka posłowny přełožk z němčiny. Namakamy tute pomjenowanje na přikład prawidłownje w nawěškach tekstilnych wobchodow w starych nowinach, a tež w dwuzwjazkowym němsko-hornjoserbskim słowniku je wone registrowane. K łožowym šatam słušeja nimo płachtow tež poćehnjenja za poslešća a hłowaki – cychi a cyški, wo tutymaj zajimawymaj słowomaj pak porěču druhi raz.

S. Wölkowa

Themen: Sorbische Entsprechungen für deutsche Wörter, Regionale Unterschiede im Sorbischen, Herkunft der Wörter

Schlüsselwörter: Substantiv, Dialekt, Ableitung

Wörter: Bettwäsche, nawlečenje, poćehnjenja, łožo, cycha, cyška