Rěčne kućiki

Ridrować

„Kak te kolesa ridorweja!“ Takle pisa w swojej knize „Na kóncu dnja“ Jurij Koch. Wězo njeje forma tutoho werba spisowna, ale wotpowěduje dźensnišemu katolskemu dialektej. Spisownje by so rjekło, zo kolesa ridruja. A w formje ridrować je tute słowo w našich słownikach hižo wot Pfula zapisane. Druhe słowjanske rěče pak je njeznaja. Ale zwotkel so wone bjerje? Bohužel so naše ridrowanje w etymologiskim słowniku njewujasnja. Tež w němčinje zda so někajke „riedern“, kaž namakamy je w němskej wersiji Kochoweje knihi, někak njeznate. Hornjołužiski dialekt drje tajke słowo znaje, tola tam rěka to skerje ‚so wokoło honić abo brudźić‘ a so wróćo wjedźe na někajke „reitern“, wotwodźene wot „reiten“. To wšak so jako wujasnjenje za serbske ridrować prawje njehodźi. Plawsibelne rozrisanje poskića wulki němski słownik Grimmec bratrow. Tam namakamy słowo „ridern/riedern“ z woznamom ‚třepotać‘ a to so za ridrowanje woza hižo lěpje hodźi. Wšako tajki burski wóz po horbatej dróze ridrujo njemało rži a so třase. Tola tute němske słowo je dźensa woteznate. Tuž drje je naše serbske ridrowanje stara požčonka, najskerje ekskluziwna w słowjanskim konteksće, kotraž konserwuje jako rěčny fosil stare němske słowo. A hdyž was zajimuje, kak tomu pola Jurja Kocha kolesa po dróze ridruja, to wobstarajće sej jeho knihu! Móžu wam slubić, zo budźe to putaca lektura.

S. Wölkowa

temy: słowa podobne po woznamje abo formje, pochad słowow

klučowe słowa: werb, požčonka, němčina, wobchadna rěč

hesła: ridrować, ridern, riedern