Euro
Kak skłonjuje so w hornjoserbšćinje poprawom słowo euro? Najprjedy jónu je jasne, zo je wšitcy wurjekuja kaž w němčinje ojro, nic euro [ɛwrɔ] kaž na přikład Polacy. A po němskim přikładźe je wón po wšěm zdaću muskeho roda. Prajimy jedyn euro, mój posledni euro. Tež w dualu so naš euro zadźerži kaž wěcownik muskeho rodu: prajimy dwaj euraj – kaž dwaj dolaraj, dwaj pjenjezaj. A nětko přińdźe dźiwna wěcka, w mnohoće změnja te naše nowe pjenjezy swój ród. Muske substantiwy samsneho typa (potajkim nježiwe a z twjerdym wuzwukom) wšak tworja plural na -y, kaž na přikład tři dolary, tute pjenjezy. Ženje pak hišće njejsym słyšała ani čitała tři eury, ale je powšitkowna praksa, zo so praji tři eura, kaž tři wokna – tu je naš euro potajkim naraz ničejeho rodu.
Serbšćina je z tutej anomaliju wuwzaće mjez słowjanskimi rěčemi. Tak je evro w čěšćinje, słowakšćinje, pólšćinje a tež w makedonšćinje normalny neutrum a skłonjuje so kaž wokno, na přikład słowaksce jedno evro, dve eura, päť eur, w pólšćinje je nimo toho tež njeskłonjowana warianta móžna: pięć eur/eurów abo pięć euro. Dalšu wariantu maja w słowjenšćinje, serbišćinje a chorwatšćinje, hdźež je evro cyle normalnje skłonjowany muski substantiw, na přikład słowjensce en evro, dva evra (tam maja tež dual), trije evri. W rušćinje, běłorušćinje a ukrainšćinje pak su sej wěcku zjednorili – tam maja muski njeskłonjowany один евро – a dale два евро, три евро, пять евро.
S. Wölkowa
temy: gramatika
klučowe słowa: deklinacija, plural, dual, genus, neutrum, wurjekowanje